ANKARA - De Nederlander Dick Jaspers, wereldkampioen en de beste van de wereld, heeft zijn suprematie op het biljart zondag in de Turkse hoofdstad Ankara weer gedemonstreerd in een World Cup. Zwaaiend met een enorme trofee, op een podium met een Vietnamese finalist, een Turk en een Italiaan, werd Jaspers uitbundig gehuldigd voor de 26e World Cup overwinning in zijn carrière. Het Nederlandse volkslied klonk door de Turkse arena in een ultralange vertolking: het was één van de meest bizarre, briljante en miraculeuze overwinningen in de historie van de World Cups. Jaspers klom naar het hoogste podium na een wonderlijke aanloop. Twee keer in zijn laatste 3 wedstrijden won hij met minimaal verschil 50-49. Alleen in de finale, zondagmiddag, was Dick Jaspers de soevereine winnaar tegen de Vietnamees Tran: 50-23 (19), verhoogde hij zijn voorsprong op de wereldranglijst, won de World Cup trofee en 20.000 euro voor de World Cup zege.
Dick Jaspers toonde na afloop zijn geluk en erkende dat hij een fortuinlijk toernooi had gespeeld. ,,Het is precies dertig jaar nadat ik mijn eerste World Cup heb gewonnen, ook in Turkije. Het doet me heel erg goed, ik ben er heel blij mee, ook al zit het me de laatste paar jaar niet tegen met toernooien winnen.''
,,Ik heb de wind in de zeilen gehad, dat mag ik gerust zeggen. Het was absoluut met veel geluk dat ik kon ontsnappen. Drie partijen waren heel moeilijk: tegen Myung Woo Cho, toch het wonderkind van het huidige biljarten, tegen Kim en tegen Zanetti. Als ik terugkijk, ik heb geluk dat ik een nog een kans krijg, maar ook: dan moeten ze maar beter mikken. Hoe lastig dat ook is, want het zijn tenslotte matchpunten onder enorme druk.''
Jaspers: ,,Ik ben gelukkig wel een man van nooit opgeven, ik ben ontzettend blij als ik onverwacht nog een kans krijg en dan grijp ik hem ook. Ik blijf heel koel en kan toch weer altijd mijn klasse tonen. Dat wil zeggen dat je mentaal sterk bent. Dat zijn belangrijker aspecten van een topsporter, blijven scoren onder alle omstandigheden.''
Jaspers, op een andere toer: ,,Ik moet ook wel zeggen dat ik soms met mijn gedachten ergens anders was. De oorlog in Oekraïne houdt me heel erg bezig, ik vind het verschrikkelijk hoe de mensen daar moeten vechten of moeten vluchten. Ik had soms moeite om me op het biljarten te concentreren en ben ook heel blij dat ik vannacht weer naar huis mag.''
De World Cup in Ankara, de eerste van het nieuwe jaar, werd betwist in een finale met acht spelers uit acht verschillende landen. De Turken, Koreanen, Vietnamezen, Belgen en Nederlanders waren aanvankelijk toonaangevend, maar de slijtageslag was moordend. Dick Jaspers (Nederland), Quyet Chien Tran (Vietnam), Marco Zanetti (Italië) en Tayfun Tasdemir (Turkije) waren de laatste overlevers op weg naar de slotdag. Jaspers versloeg Zanetti wonderbaarlijk in de halve finale (50-49), Tran bedwong de laatste Turkse thuisspeler met 50-42.
Dick Jaspers speelde ogenschijnlijk twee keer blufpoker, wankelde twee keer langs de rand van de afgrond, keek de duivel in zijn ogen, maar werd gered door het lieflijke engeltje op zijn biljartkeu. Het ongeloof was groot, toen Jaspers in de meest penibele positie eerst ontsnapte tegen de Koreaan Haeng Jik Kim in de kwartfinale en daarna tegen zijn grootste rivaal op de wereldranglijst, de Italiaan Marco Zanetti, in de halve finale.
Hij kon zijn ogen niet geloven, speelde lang niet op het zo gevreesde 'Jaspers niveau', maar werd beloond voor zijn mentale kracht, de klasse om in de meest benarde posities te blijven scoren, maar bovenal ook door het geluksduiveltje dat hij op zijn knieën mocht danken.
De climax voor Jaspers miste al die spanning. De finale tegen Quyet Chien Tran, die bij zijn come-back op het internationale podium een prachtig toernooi speelde, was welhaast een one-man-show voor de wereldkampioen. Jaspers zette zijn aanval in met een serietje van 8 (8e beurt, 17-9), deelde de knock-out uit met 9 en 10 in de elfde en twaalfde beurt (38-14) en liet de Vietnamees nog en tot aan de finish bij 50-23 in 19.
Hoe glanzend is de erelijst van Dick Jaspers in de World Cups: hij stond vijf keer in de finale van de laatste vijf World Cups, won in Porto en in Ankara en was de runner-up in Sharm El Sheikh, Antalya en nog eens Sharm El Sheikh. En is nu de leider van de wereldranglijst met 596 punten voor Marco Zanetti met 381 (215 punten voorsprong), Quyet Chien Tran, die naar de derde plaats klom met 337, Dani Sanchez met 314 en Haeng Jik Kim met 296.
Het finalepodium van de World Cup in Ankara
De eindstand van de World Cup in Ankara:
1 Dick Jaspers 12-1.842-12
2 Quyet Chien Tran 12-1.703-11
3 Tayfun Tasdemir 8-1.968-16
4 Marco Zanetti 8-1.729-9
5 Haeng Jik Kim 8-1.887-14
6 Martin Horn 8-1.745-12
7 Nikos Polychronopoulos 6-1.656-10
8 Michael Nilsson 5-1.541-20
9 Jose Juan Garcia 6-1.933-10
10 Dani Sanchez 6-1.626-9
11 Roland Forthomme 6-1.572-15
12 Peter Ceulemans 6-1.528-12
13 Eddy Merckx 4-2.223-21
14 Jung Han Heo 4-1.931-18
15 Sameh Sidhom 4-1.655-11
16 Torbjörn Blomdahl 4-1.562-16
17 Semih Sayginer 2-1.948-9
18 Barry van Beers 2-1.682-14
19 Tolgahan Kiraz 2-1.630-11
20 Jeffrey Jorissen 2-1.620-12.
Dick Jaspers en Marco Zanetti voor de start van de halve finale
Dick Jaspers-Marco Zanetti 50-49 in 37
De kampioen van de mirakels op het biljart speelt weer een magische partij tegen Marco Zanetti. De Nederlander ontsnapt opnieuw met een 50-49, net als in de verbluffende eindsprint tegen de Koreaan Haeng Jik Kim op zaterdag in de kwartfinale. Op de vroege morgen, zondag in de Turkse hoofdstad, verricht Jaspers weer zo'n onwaarschijnlijk mirakel. Jaspers speelt de hele partij in deze halve finale tegen Zanetti ver onder zijn niveau, loopt altijd achter zijn Italiaanse tegenstander aan, maar sleept uiteindelijk de winst weer weg voor de poorten van de hel.
De Italiaan mist drie keer een matchbal, Jaspers maakt bij 49-42 een serie van 7, strandt ook op één carambole van de winst, maar krijgt nog een ultieme kans om de winnende bal te scoren. Hij doet het na een onfortuinlijke misser van Zanetti en staat in de finale van de World Cup.
Jaspers mankeert
op die vroege zondagmorgen de vorm, het balgevoel en de spirit om een van zijn zeldzaam zwakke optredens te camoufleren. Het is geen moment de Jaspers die van wereldniveau is, tot in die laatste fase waarin hij wonderbaarlijk opstaat en zichzelf plotseling weer overtreft. Marco Zanetti heeft ook niet de echte 'touch' van de grote kampioen die hij is: hij heeft net zo'n zwakke start als de Nederlander, die na tien beurten leidt met 11-9, met een pover zesje nog iets uitloopt en dan na de stop weer stilvalt.
De partij lijkt in Zanetti's voordeel te kantelen met twee vijfjes (47-39), die hem op drie punten van de finish brengt. Maar Jaspers zou Jaspers niet zijn als hij weer niet de biljartwereld verbaat met een ultieme eindsprint. De Nederlander zegevierde voor de volle tribunes in de Turkse hoofdstad en voor duizenden kijkers op YouTube.
Marco Zanetti's commentaar na afloop: ,,Ik miste drie belangrijke ballen op het eind: de eerste toen ik op 48 stond en daarna twee matchballen. Dat mag ik mezelf verwijten. Maar op het eind van partijen tegen Jaspers hangt er dikwijls 'iets in de lucht' dat de wedstrijd beslist. Ik denk dat Dick beter met druk om kan gaan dan al zijn tegenstanders, maar ook net ietsje meer geluk heeft.''
Dick Jaspers, winnaar op één schamel punt
Marco Zanetti, misfortuin in het slot: twee dure matchpunten gemist
Quyet Chien Tran-Tayfun Tasdemir 50-41 in 27
Het niveau van de tweede finale, met de Turkse favoriet Tayfun Tasdemir in de arena, ligt hoger dan het eerste enerverende gevecht. De ouverture van Tayfun voorspelt al veel goeds: hij opent met 10 vanaf de acquit en geeft de toeschouwers al snel reden tot juichen. De kleine Vietnamees Tran, die terugkomt uit de gedwongen stop in zijn land door Corona, is gelijk gedwongen tot achtervolgen.
Hij komt niettemin al snel terug tot 13-10, omdat Tasdemir een matige fase van de wedstrijd ingaat. Kleine Tran komt in zijn ritme zo rond de 10e beurt, waarin hij ook 'een tien' scoort en een marge opbouwt voor het tweede part. Hij gooit er nog een acht overheen in de 16e beurt en voert de druk op zijn tegenstander verder op (36-27).
Tayfun blijft zich verzetten, voelt de spanning en vraagt zelfs na een start van een serietje in de 24e beurt (na 1 carambole) om een toiletstop. En als hij na enkele minuten terugkeert, mist de Turk opnieuw en blijft de score hangen op 44-38 in Vietnamees voordeel.
Het einde komt in zicht bij die score van 44-38: Tran houdt zijn zenuwen in bedwang en finisht met drie keer twee, Tayfun struikelt over de laatste obstakels en moet zijn supporters in de Turkse arena teleurstellen: 50-41 in 26.
Tayfun Tasdemir en Quyet Chien Tran voor de halve finale, die de Vietnamees won
Quyet Chien Tran, terug van weggeweest, nieuwe start met een prachtig toernooi
De nieuwe stand in de wereldranglijst:
1 Dick Jaspers 596
2 Marco Zanetti 381
3 Quyet Chien Tran 337
4 Dani Sanchez 314
5 Haeng Jik Kim 296
6 Eddy Merckx 284
7 Tayfun Tasdemir 283
8 Jérémy Bury 245
9 Sameh Sidhom 242
10 Murat Naci Coklu 241
11 Martin Horn 226
12 Semih Sayginer 219
13 Jung Han Heo 210
14 Torbjörn Blomdahl 200
15 Sungf Won Choi 189
16 Lütfi Cenet 188
17 Duc Anh Chien Nguyen 183
18 Myung Woo Cho 176
19 Jun Tae Kim 166
20 Nguyen Quốc Nguyen 157
21 Dion Nelin 155
22 Nikos Polychronopoulos 150
23 Pedro Gonzalez 121
24 Trung Hậu Do Nguyễn 116
25 Peter Ceulemans 112.
Tekst: Frits Bakker
Foto's: Melis Kantarci