In het eerste deel van deze serie hebben we Disability Snooker geïntroduceerd en de groei van de sport besproken. Dit weekend heeft Bjarne Piekema (15) namens TeamNL als eerste Nederlandse speler ooit deelgenomen aan een World Disability Snooker-toernooi. Een unieke prestatie, maar vooral het resultaat van jarenlange toewijding. Hoog tijd om stil te staan bij wie Bjarne is, wat hem drijft en hoe zijn weg naar de Belgian Open is verlopen.

Van kennismaking tot passie

Bjarne, woonachtig in Groningen, heeft een visuele beperking. Op 13-jarige leeftijd kwam hij via de Sport en Cultuurhopper van de gemeente Groningen voor het eerst in aanraking met snooker. Hij was daarvoor op zoek naar een nieuwe sport, nadat hij vanwege zijn beperking moest stoppen met rugby.
 

"Mijn toenmalige begeleider en ik zochten naar een sport waar ik makkelijker aan mee kon doen. Snooker bleek een mooie uitdaging te zijn"

Het was voor de trainers een nieuwe ervaring om iemand met een visuele beperking te begeleiden. Bjarne heeft nystagmus en verminderd zicht, wat betekent dat zijn ogen continu scherpstellen, zelfs als hij naar één punt kijkt. Dit kost enorm veel energie en beïnvloedt zijn dieptewaarneming.

Een van de eerste uitdagingen die hij tegenkwam, was het ongewenst raken van de witte bal tijdens het 'featheren', de voorbereidende bewegingen voor een stoot. Dit zorgde voor veel fouls, en maakte het uiteraard lastig om nauwkeurig te spelen. Maar wat Bjarne typeert, is zijn doorzettingsvermogen. Door een consistente greep op de keu toe te passen en een gestructureerde pre-shot routine wist hij al tijdens zijn eerste lessen succesvol ballen te potten.

Sindsdien is zijn liefde voor snooker alleen maar gegroeid. In het begin kon hij slechts één keer per twee weken trainen, omdat er in Groningen nog geen snookerclub was. Toch wist hij het tempo van de andere jeugdspelers bij te houden en soms zelfs voor te blijven. Toen in 2024 de lokale snookerclub een eigen locatie kreeg en hij onbeperkt kon spelen, was hij niet meer te stoppen. Inmiddels traint hij gemiddeld drie a vier keer per week.

Een hobbelige weg naar de Belgian Open

Om deel te nemen aan de Belgian Open moest Bjarne een officiële classificatie krijgen voor Groep 7 (visuele beperking). Dit bleek een complexe en tijdrovende procedure. De World Disability Billiards and Snooker (WDBS) verwees hem door naar Gehandicaptensport Nederland, die hem op hun beurt naar NOC-NSF stuurde. Na veel heen en weer mailen omdat dit de eerste keer was dat een snookerspeler zich bij hen meldde werd hij doorgestuurd naar een classifier in Arnhem.

De eerste beoordeling was een teleurstelling: Bjarne bleek volgens de standaard B1, B2 en B3 classificaties ‘te goed’ te zien. Dit betekende dat Bjarne alleen maar mee kon doen aan de Challenger Cup. Het leek een eindpunt. Totdat duidelijk werd dat snooker een uitgebreider classificatiesysteem hanteert, inclusief B4 en B5. Dankzij de flexibiliteit van dit systeem waarbij spelers een handicap krijgen afhankelijk van hun visuele beperking kon Bjarne toch worden ingedeeld in de B5-categorie.

Hoe werkt de classificatie?
Bij visuele beperkingen wordt in snooker gekeken naar twee factoren:

• Gezichtsscherpte: Het vermogen om details duidelijk te zien, gemeten via een standaard oogtest.
• Gezichtsveld: Het totale gebied dat iemand kan zien zonder de ogen te bewegen, inclusief het perifere zicht.

Andere factoren, zoals diepteperceptie of vermoeidheid door constante oogbewegingen, spelen geen rol bij de classificatie.

Omdat Bjarne in B5 is ingedeeld, krijgt een tegenstander met een B1-classificatie een voorsprong van 28 punten per frame. De handicapregeling ziet er als volgt uit:
 

Dit betekent dat wanneer Bjarne tegen een B1-speler speelt, zijn tegenstander de frame begint met een voorsprong van 28 punten.

Op naar Brugge

Dankzij deze classificatie mocht Bjarne Nederland vertegenwoordigen op de Belgian Open, die van 21 tot 23 maart in Brugge werd gespeeld. Hoewel hij als enige jeugdspeler een kleine kans maakt om te winnen aangezien de meeste deelnemers volwassen en veel meer ervaring hebben, was het voor hem een geweldige ervaring, een echt leermoment. Voorafgaand aan het toernooi zei Bjarne:

"Ik kijk er het meest naar uit om te spelen tegen andere mensen met een visuele beperking en daar ervaring van op te doen. Spelers zoals Colvin O'Brien en Mike Gillespie zijn heel goed, dus ik ben benieuwd wat ik van hen kan leren"

De WDBS-toernooien trekken namelijk een breed scala aan spelers, waaronder voormalige pro-am snookerspelers. Het niveau kan dus hoog liggen, maar dat maakt de uitdaging alleen maar groter.

En, hoe ging het?

Zoals vooraf verwacht, was de tegenstand voor Bjarne zeer sterk. In de poulefase van het hoofdtoernooi verloor Bjarne alle drie zijn wedstrijden, en werd hij uitgeschakeld. In het side event won hij wel een partij, tegen Maureen Rowland, en dit side event sloot Bjarne af met een knappe kwartfinaleplek.

Een overzicht van al Bjarne’s resultaten, ook op andere events, vindt u hier.

Dank aan de supporters

Het is niet alleen Bjarne’s inzet die deze reis mogelijk heeft gemaakt. Verschillende personen en organisaties hebben hun steun aangeboden. Een speciaal dankwoord gaat uit naar:

• Willem La Riviere (KNBB), die enthousiast was over Bjarne’s deelname en de mogelijkheid heeft geboden om namens Team NL deel te nemen.
• Dhr. H.P. Derksen (classifier) en NOC-NSF, voor hun flexibiliteit en het meedenken in oplossingen.
• Oosterhoff Mannenmode, die bereid was om Bjarne’s kledingsponsor te zijn, zodat hij professioneel voor de dag komt.
• Corné Kuijpers van Snookercoaching.nl, voor de support.

Interview met Bjarne voorafgaand aan de Belgian Open

Over zijn start met snooker

Hoe kwam je erbij om snooker te proberen?
Ik moest stoppen met rugby door mijn beperking en mijn toenmalige begeleider en ik zochten naar een sport waar ik wel makkelijker aan mee kon doen.

Wat vond je het moeilijkste in het begin?
Het lastigste was denk ik toch wel het om overzicht te houden over de tafel, dus het focussen op de bal en het schot maar dan ook nadenken over de volgende stap.

Had je verwacht dat je aan zo'n toernooi mee zou doen?
Nee ik had nooit over zoiets nagedacht.

Waar kijk je het meest naar uit?
Het spelen met andere mensen die een visuele beperking hebben en daar dan ervaring van op doen.

"Het lastigste was denk ik toch wel het om overzicht te houden over de tafel, dus het focussen op de bal en het schot maar dan ook nadenken over de volgende stap"

Over zijn visuele beperking en snooker

Hoe beïnvloedt jouw beperking je spel?
Doordat ik niet goed diepte zie is het lastig om te mikken op de witte bal.

Heb je een speciale manier ontwikkeld om ballen in te schatten?
Ja ik kijk eerst hoe de lijnen liggen waar de bal overheen zou moeten gaan en daar alle focus op hebben, en dan als ik lig focus ik om plek te zoeken waar ik wit wil raken.

Wat is het lastigste aspect van snooker voor jou?
Veel heb ik nog te leren maar de goede plek vinden op de witte bal om effect te geven is het lastigste.

"Doordat ik niet goed diepte zie is het lastig om te mikken op de witte bal"

Over de Belgian Open

Hoe heb je je voorbereid op dit toernooi?
Ik ben eigenlijk gewoon doorgegaan met de normale training en zelf heb ik veel spel situaties na gemaakt om wat meer in een flow te spelen zodat ik goed kan mikken op de ballen.

Wat is je doel voor het weekend?
Ik heb het doel om veel leren van medespelers, ervaring op doen en heel veel plezier te hebben om zie iets te doen.

Op welke tegenstanders let je extra?
Spelers zoals Colvin O Brien of Mike Gillespie zijn hele goede spelers en ik ben benieuwd of ik veel van hun kan leren om nog beter te worden.

"Ik zou graag de beste versie van mezelf willen zijn en andere mensen met een beperking kunnen helpen om te helpen snookeren"

Toekomstvisie

Waar wil je over een paar jaar staan in de snookerwereld?
Ik zou graag de beste versie van mezelf willen zijn en andere mensen met een beperking kunnen helpen om te helpen snookeren.

Wat zou je willen zeggen tegen andere jongeren met een beperking die een sport willen proberen?
Gewoon doen, het is altijd makkelijker gezegd dan gedaan en het kan in het begin lastig zijn maar als je manieren zoekt die goed voelen en goed werken voor jou. Daar haalde ik zelf veel plezier uit omdat je voor jezelf iets ontwikkelt waardoor je jouw sport makkelijker en toegankelijker maakt om het uit te voeren.

Tekst & foto’s: Bram Downes
Bewerking/intro: KNBB