VEGHEL – Het Nederlandse biljarten, met zijn wereldsterren Dick Jaspers en Therese Klompenhouwer, was de laatste jaren organisatorisch in het slop geraakt door het ontbreken van WK’s en World Cups op de kalender. Die trend is in korte tijd spectaculair omgebogen, mede door twee Brabantse ras-organisatoren. Harry Mathijssen (56) en Ad Smout 67) bliezen de Masters nieuw leven in, trokken volle tribunes en waren de aanloop naar de World Cups in de komende drie jaar in Veghel in 2019, 2020 en 2021. De KNBB Sectie driebanden zette de volgende stap naar de organisatie van de WK’s voor dames en junioren in de komende drie jaar. Zondag start in Veghel de eerste van de drie World Cups. ,,We hebben het geluk dat we in het mooiste en beste biljartgebied van Nederland wonen.’’
Kozoom en KNBB verslaggever Frits Bakker zocht de twee biljartpioniers op voor een interview aan de vooravond van de eerste World Cup.
Paspoort Ad Smout:
Naam: Adrianus Cornelis Smout
Leeftijd: 67
Woonplaats: Waalwijk
Echtgenote: Marlies van Venrooij
Kinderen: Twee zonen, één dochter
Beroep: Uitgever De Biljart Ballen
Paspoort Harry Mathijssen
Naam: Henricus Johannes Arnoldes
Leeftijd: 56
Woonplaats: Rosmalen
Echtgenote: Anita
Kinderen: Laurens (19), Pleun (17)
Beroep: Eigenaar/directeur Eureka Biljartfabriek met broer
Frits Bakker: Wat was de ambitie om vijf jaar geleden een boost te geven aan de promotie van driebanden in Nederland met de Masters nieuwe stijl, andere toernooien, de World Cups en dankzij de KNBB in de komende jaren ook de WK’s voor junioren en dames?
Ad Smout: De grote toernooien, zoals de Masters en de bekerfinales, waren op sterven na dood. De zalen waren leeg, er was geen sfeer, we hadden geen World Cups meer in Nederland. Wij vonden allebei dat het niet verder mocht afglijden en hebben de koppen bij elkaar gestoken.
Harry Mathijssen: Het dieptepunt was de Masters, het Nederlands kampioenschap, in Zevenbergen, dat eigenlijk een noodsprong was en werd gered door Hans Snellen. Op televisie was een reportage waar een paar toeschouwers werden geïnterviewd. De eerste vraag was, hoe oud bent u. De antwoorden: 82, 86, 71 en 69. Het muziekje dat erbij werd gespeeld was ’Waarheen leidt de weg’ van Mieke Telkamp, dat op begrafenissen wordt gespeeld. Toen Ad een week later bij mij kwam, zei ik: Dit kan zo niet verder, het moet helemaal anders. Dat gaan wij met zijn tweeën doen. Hij had een paar dagen bedenktijd nodig en zei: ik doe mee. Het tweemanschap was geboren. De intentie was: we weten hoe de Masters in Veghel waren, zo moet het terugkomen.
Wie zijn Harry Mathijssen en Ad Smout, de redders in nood, eigenlijk? Hoe en waar zijn jullie opgegroeid? Wanneer kwam de biljartsport in jullie leven?
Harry Mathijssen: Ik ben opgegroeid in Berlicum in een gezin van zes kinderen: 5 jongens, 1 meisje. Mijn vader was biljartmaker, een bedrijf dat hij had overgenomen van zijn schoonvader, de Van Gemerts. Zelf ben ik na mijn schooljaren eerst een veel reizende vertegenwoordiger geweest in cosmetica. Ik heb eerst gevoetbald en daarna jarenlang gebasketbald, omdat mijn broers en zus dat ook deden. Toen mijn vader met pensioen ging, vond hij dat mijn broer Ton en ik het maar moesten overnemen. Met mijn andere broer Ed, die later wethouder werd in St. Michielsgestel, zijn we de markt gaan bestrijken in Zuid Nederland, eigenlijk alles onder de lijn Rotterdam-Nijmegen.
Ad Smout: Ik ben geboren en opgegroeid in Welberg bij Steenbergen, als jongste in een gezin met 8 kinderen: 5 jongens en 3 meisjes. Mijn vader was fabrieksarbeider. Ik ging zelf technisch onderwijs doen en in mijn vrije tijd was ik onder meer voetbalscheidsrechter. Ik deed een grafische opleiding en ben al vroeg gaan werken: geld verdienen voor het grote gezin. Mijn eerste baan was bij de Steenbergse courant als leerling drukker. Later elf jaar bij Dick Willems in Best en in 1997 ben ik zelf begonnen met De Biljart Ballen.
Vroeg in aanraking geraakt met biljarten, Harry als verkoper van biljarts, Ad als maker van biljartkranten. Hoe ging het verder na die eerste periode, ook op privégebied?
Harry Mathijssen: De echte doorbraak van Eureka is de samenwerking met Dick Jaspers geweest. Ik kende Jos Goorden, die de keuen van Dick maakte. Ik zei, breng hem maar eens mee en zo heb ik Dick goed leren kennen. Op een gegeven moment besloten we om samen te gaan werken, een vorm van sponsoring. We hebben de Dick Jaspers biljarts op de markt gebracht, met veel tamtam gepresenteerd en dat sloeg geweldig aan. In de eerste drie maanden verkochten we 30 Dick Jaspers biljarts. We kwamen met Willy Minkels overeen dat wij op de Masters de biljarts leverden en dat is altijd zo gebleven.
Ad Smout: Zo rond 1995, toen ik met de biljartkrant begon, was er verder bijna geen aandacht voor biljarten op kranten en tv. De uitdaging was om dat groots aan te pakken. We zijn met de gratis krant begonnen in Waalwijk en hadden al snel een oplage van 5.000. De krant werd verspreid in de biljartlokalen, in de biljarthandel en overal waar werd gebiljart. De krant werd betaald door adverteerders. Het groeide later uit naar De Kempen, Zeeland en toen was het nog maar een kleine stap naar heel Nederland. De oplage was op een gegeven moment 30.000. We hebben er België bij proberen te betrekken, maar dat was niet levensvatbaar. Ik heb ook jarenlang een gezondheidskrant uitgegeven en een gezondheidsbeurs georganiseerd met 15 tot 18.000 bezoekers. Daar ben ik op mijn 65e jaar mee gestopt.
Harry Mathijssen: Ik leerde mijn vrouw Anita kennen in De Gouden Leeuw in Berlicum, waar ik een bijbaantje had en zij ook. We kregen twee kinderen. Ik heb het geluk dat Anita al die jaren achter me heeft gestaan, want voor het werk en later voor het organiseren ben ik heel van huis.
Ad Smout: Ik heb enorm veel steun van Marlies, die vaak ook meegaat naar de toernooien. Je moet ook wel een enorm goede vrouw hebben, anders kun je je koffer wel pakken.
Hoe ontstond, na de successen met de Masters, het idee om nog groter te gaan met de World Cup organisaties?
Ad Smout: Ik riep op een gegeven moment tijdens een interview met Kozoom in de camera: we willen nog meer. Ik denk aan een hoofdletter W: met een C erachter of een K. Het zijn dus de World Cups geworden, maar dit is nog niet het einde. We hebben de gouden formule gevonden: volle tribunes, eerst in Kaatsheuvel, later in Berlicum. Een geheim is er niet: gratis toegang, veel publiciteit, veel sfeer, met muziek en licht rondom de wedstrijden. We zijn gestart met drie speerpunten: volle zalen, veel media-aandacht en sponsors. Zo hebben we zes jaar de Masters gedaan, drie keer de bekerfinale en één keer het NK vijfkamp. Vaak moesten we zelfs de deuren sluiten, omdat de zalen zo vol waren. Ik schat dat we elke Masters wel 1000 tot 1500 toeschouwers hebben gehad.
Harry Mathijssen: De Stiching B.E.N. (Biljart Evenementen Nederland) staat als een huis, dat hebben we inmiddels laten zien. De start was al mooi in Kaatsheuvel, daarna werd het in Berlicum alleen nog maar mooier. We hielden ervan om te vernieuwen: muziek bij de opkomst van de spelers, op het NK speelden we op een gegeven moment met rood-wit-blauwe biljarts. Het kon ons niet gek genoeg zijn, maar het bleek wel een enorme succesformule. We hadden alle dagen volle tribunes.
Het geluk van de organisator is wel, dat jullie in een streek wonen die heel biljartgek is met heel veel spelers en biljartsupporters.
Harry Mathijssen: Anders hadden we dit nooit kunnen doen. We wonen midden in een biljartgebied. Vroeger had je in alle plaatsen een kroeg met biljart, nu is dat vaak ook verplaatst naar gemeenschapshuizen met drie of vier biljarts.
Ad Smout: De streek om ons heen ademt biljarten uit, al van heel vroeger. Alle steden en dorpen zijn gek van biljarten: van Etten-Leur tot Waalwijk, tot Den Bosch, Sint Oedenrode, Heeswijk Dinther, Sint Oedenrode, Rosmalen, Veghel, Gemert en noem maar op. Zonder al die clubs en spelers hadden we dit succes nooit kunnen bereiken.
We staan aan de vooravond van de eerste World Cup, na tien jaar voor het eerst weer in Nederland. Hoe loopt de voorbereiding? Wat is jullie verwachting?
Ad Smout: We zijn inmiddels geweldig op elkaar ingewerkt, Harry en ik, dus het loopt allemaal vlekkeloos. Het streven is om met zo weinig mogelijk mensen te werken, dat werkt het snelst en het meest slagvaardig. We hebben een goede verdeling. Ik ben zelf nogal een ad-hoc man en houd me vooral bezig met facilitaire zaken, zoals de tribunes, de inrichting en alles wat daaromheen gebeurt. Maar ook de ticketverkoop, de reclameborden enzovoort. Harry doet de commerciële kant, de sponsorwerving, hij heeft een groot netwerk. En samen doen we de public relations.
Harry Mathijssen: Ik verwacht er heel veel van, want met de volledige wereldtop in huis, met plaatselijke topspelers als Dick Jaspers en Jean van Erp, Torbjörn Blomdahl, Semih Sayginer, Eddy Merckx, Marco Zanetti en al die andere grote spelers kan het niet anders dan het wordt een fantastisch toernooi. Ik wil ook even wijzen op onze hoofdsponsor, Jumbo, die dit voor ons mogelijk heeft gemaakt. De directeur van Jumbo woont hier in de streek. Jumbo werd voor het eerst sponsor in de sport bij de Masters in Veghel dankzij Karel van Eerd. Daarna is Jumbo met veel succes in de wielersport gegaan met de Jumbo ploeg, maar ze zijn ook ook sponsor van Max Verstappen en van Racing team Nederland. Frits van Eerd is nu directeur en heeft zich voor drie jaar verbonden als hoofdsponsor aan de World Cups. De voorverkoop loopt heel goed. We hebben een grote arena voor het hoofdtoernooi met in totaal 400 plaatsen en een VIP tribune. In de kleinere arena, voor de voorronden, zijn 170 zitplaatsen. De locatie, CHV Noordkade in Veghel, wordt omgetoverd tot een biljartpaleis. Het is een unieke zaal, een cultuurfabriek met veel horeca en andere activiteiten. Ik nodig iedereen die van biljarten houdt uit om onze World Cup te bezoeken. En voor wie niet live kan komen kijken, is er heel de week Kozoom, dat alle partijen live uitzendt en vanaf het hoofdtoernooi, voor het eerst in de historie, de uitzendingen op Ziggo Sport.
Tekst: Frits Bakker
Hoofdfoto met Ad Smout, Ferry v/d Veen en Harry Mathijssen tijdens de Masters en itnterviewfoto met Ad, Harry en Paul Brekelmans: ©Ton Smilde
Privéfoto's Harry Mathijssen & familie; Ad Smout & Marlies van Venrooij